In dit boek wordt de bescherming van biodiversiteit in Nederland onderzocht en nader geanalyseerd. Er wordt uiteengezet wat het begrip biodiversiteit inhoudt. Daarbij wordt aandacht besteed aan de in Nederland aanwezige biodiversiteit en de recente aantastingen daarvan. Het beleid met zijn tekortkomingen komt ter sprake, evenals de mogelijkheden om een beter beleid te realiseren.
Van de belangrijkste Nederlandse dagbladen is nagegaan in welke mate deze van 1990 tot 2019 aandacht hebben besteed aan dit onderwerp. Daarbij is ook de inhoud van die artikelen nader geanalyseerd. Dit is ook gedaan met de ledenbladen van Natuurmonumenten. Hieruit blijkt dat Natuurmonumenten nauwelijks aandacht heeft besteed aan de bescherming van de biodiversiteit, terwijl hierover in de NRC, de Volkskrant en Trouw in de loop der tijd steeds meer en steeds indringender werd gepubliceerd. Onderzocht is in welke mate vanuit de economische wetenschap instrumenten kunnen worden aangedragen ter bescherming van de biodiversiteit. Daarnaast wordt nagegaan op welke manier de biodiversiteit in Nederland daadwerkelijk met wetgeving wordt beschermd?
In het tweede deel van het boek komt het concrete Nederlandse beleid aan de orde. Dit wordt vooral uitgewerkt aan de hand van het mestdossier. Het beleid van 1970 tot 2019 wordt nader geanalyseerd. Hierbij blijkt dat deze problematiek door Nederlandse politici stelselmatig is ontkend; er is sprake van ambtelijke tegenwerking van concreet onderzoek en het publiceren van statistieken door het CBS; fraude en de politieke acceptatie daarvan is een constante over de gehele periode. Kortom, er is in het Nederlandse beleid steeds en stelselmatig sprake van het niet nagaan van aangegane contractuele en wettelijke verplichtingen ten aanzien van de bescherming van biodiversiteit, terwijl daarentegen aan het belang van de landbouwsector steeds prioriteit is gegeven. De conclusie kan worden getrokken dat de achteruitgang van de biodiversiteit in Nederland het gevolg is van een bewust vormgegeven beleid, waarbij het belang van biodiversiteit niet werd meegewogen.
Tenslotte wordt de vraag gesteld of de conclusie kan worden getrokken dat de teloorgang van de biodiversiteit een onafwendbaar verschijnsel in Nederland is. Voor het antwoord op die vraag wordt het beleid ten aanzien van de waterverontreiniging vanaf 1850 tot heden nader geanalyseerd. Daarbij blijkt dat er op dit terrein aanzienlijke vooruitgang is geboekt. Vanuit die analyse wordt een beeld geschetst van de mogelijkheden om ook op andere terreinen resultaten te bereiken. De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) met de recente uitspraak van de Raad van State worden hierbij in de beschouwing betrokken.
Hoofdstuk 1 Het begrip biodiversiteit
Hoofdstuk 2 Het Verdrag inzake Biologische Diversiteit
Hoofdstuk 3 Categorieën van Biologische Diversiteit in de Lage Landen
Hoofdstuk 4 De Nederlandse biodiversiteit onder druk
Hoofdstuk 5 Instituties, organisaties en het Nederlandse beleid ten aanzien van biodiversiteit
Hoofdstuk 6 Economische theorie en biodiversiteit
Hoofdstuk 7 De rol van dagbladen in de discussie over biodiversiteit
Hoofdstuk 8 De aard van de artikelen over biodiversiteit in Nederlandse dagbladen
Hoofdstuk 9 Wat is de invloed van het begrip biodiversiteit in Nederland en op de Nederlandse regelgeving
Hoofdstuk 10 Het Verdrag inzake de Biodiversiteit revisited, het mestbeleid
Hoofdstuk 11 Een daadwerkelijk en effectieve bescherming van biodiversiteit
